Fangor Malarz przestrzeni Kowalska Bożena [2001]

OPIS BIBLIOGRAFICZNY W ZAKŁADCE SZCZEGÓŁY.  

      [fragment wstępu - Bożena Kowalska].   

      Nowatorska, wyprzedzająca jej czas, twórczość Wojciecha Fangora od dawna zasługiwała na całościowe opracowanie, które ustaliłoby jej miejsce w dziejach sztuki drugiej potowy XX wieku. Takie zadanie postawiła autorka niniejszej monografii. Celem książki jest zatem: po pierwsze udokumentowanie i prześledzenie kolejnych etapów twórczości artysty. wraz z motywacjami jej wielokrotnych przeobrażeń; po wtóre usytuowanie tej twórczości na tle poszukiwań artystycznych w Polsce i na świecie; i po trzecie, co najistotniejsze — wykazanie na podstawie analiz porównawczych, jak dalece działalność twórcza Fangora w drugiej połowie lat pięćdziesiątych i w latach sześćdziesiątych była prekursorska wobec europejskiej i amerykańskiej sztuki tego czasu. Intencją autorki jest również przybliżenie czytelnikowi postaci Wojciecha Fangora, także jako człowieka: przedstawienie jego życia, poglądów i zainteresowań, co pozwoli lepiej i głębiej zrozumieć jego sztukę. Dotychczas nie ukazało się żadne całościowe opracowanie twórczości artysty. Wiele natomiast artykułów, wycinkowo zajmujących się poszczególnymi okresami jego działalności artystycznej publikowanych było w prasie zagranicznej i polskiej oraz w katalogach indywidualnych jego wystaw. Do poświęconych mu, osobnych pozycji o szczególnej wadze należy katalog wystawy Fangora w Muzeum Solomona R. Guggenheima z roku 1970, ze wstępami: dyrektora tego muzeum. Thomasa M. Messera i kuratora, Margit Rowell, z obszerną bibliografią oraz z 37 barwnymi i 5 czarno-biatymi reprodukcjami. Cenną pozycję stanowi też katalog — podobnie jak nowojorski. dotyczący okresu „magicznych kręgów" — wydany w związku z wystawą w roku 1965 w Galerii Springera w Berlinie. Zawiera on wnikliwe omówienie twórczości Fangora pióra Willa Grohmanna. Źródłową pozycję. obejmującą wybór prac twórcy z jego całego oeuvre, stanowi katalog wystawy artysty w warszawskiej galerii „Zachęta", zorganizowanej w roku 1990, w którym znajduje się obszerny szkic autobiograficzny twórcy, pt. Fangor o sobie oraz wybór wypowiedzi o artyście różnych autorów. Ta sama autobiografia zamieszczona została także w nowojorskim ,Nowym Dzienniku" z 4 marca 1993. Artysta zapewne zdecydował się ją opublikować w nowojorskim dzienniku dlatego, by została gdzieś utrwalona drukiem w oryginalnym brzmieniu, bez zmian, jakie — bez uzgodnienia z autorem — wprowadzono do tekstu w katalogu wystawy w „Zachęcie" w roku 1990. Wiele ważkich artykułów, wnoszących indywidualne interpretacje postawy i twórczości Fangora ukazało się w Stanach Zjednoczonych i w Europie. (Wykaz ich został uwzględniony w tym opracowaniu). Na szczególną spośród nich uwagę zasługują analityczne omówienia twórczości naszego artysty przez Johna Canadaya i Petera Franka w prasie nowojorskiej. W pracach syntetycznych, zajmujących się badaniami i dokumentowaniem historii sztuki polskiej XX wieku — Janusza Boguckiego. Alicji Kępińskiej. Bożeny Kowalskiej, Andrzeja K. Olszewskiego, Aleksandra Wojciechowskiego — odnaleźć można cenne informacje o twórczości Fangora, wraz z próbami ich klasyfikacji i oceny. Nie został tu zamieszczony pełny wykaz dzieł artysty. którego sporządzić nie sposób. ponieważ rozproszone w zbiorach muzeów. galerii i posiadaczy prywatnych, głównie za granicą. choć także i w kraju, są dziś w znacznej mierze nie do uchwycenia. Licząc szacunkowo, co potwierdza artysta, jego dorobek, wliczając prace, znajdujące się w posiadaniu autora, obejmuje około 800 obrazów. [...]